Syczek filipiński jest raczej niewielką sową, jednakże zaliczany jest do największych gatunków w obrębie rodziny puszczykowatych. Dorosłe osobniki osiągają od 23 do 28 cm długości, przy masie ciała od 125 do 310 g, przy czym samice są zwykle większe od samców. Charakterystyczną cechą syczka filipińskiego są duże „uszy”, zbudowane z kępek piór, w kształcie litery v, stojące prosto na głowie ptaka, od których pochodzi grecka nazwa gatunku: megalotis, co oznacza: „wielkie uszy”. Sowa ta posiada także duże, czarne oczy, obwiedzione pomarańczową obwódką.

Oczy sów są skierowane do przodu i są prawie tak duże jak oczy człowieka. Jednak w przeciwieństwie do naszego gatunku gałki oczne tych ptaków są unieruchomione w oczodołach kostnych. Sowy potrzebują bardziej elastycznej szyi, gdyż muszą obracać głową, aby zmienić kąt widzenia. Podobnie jak większość ssaków mają siedem kręgów szyjnych i mogą poruszać głową w zakresie 270 stopni w dowolnym kierunku (czyli obracają głową prawie dookoła). Większość innych gatunków ptaków posiada oczy po bokach głowy, dzięki czemu mogą widzieć na boki i do pewnego stopnia do tyłu. Z kolei sowy mają oboje oczu z przodu, co zwiększa ich percepcję głębi.

Sowy mają 3 powieki: górną , dolną oraz poprzeczną. Górna powieka zamyka się, gdy sowa mruga, a dolna- gdy sowa śpi. Trzecia powieka to cienka warstwa tkanki, która zamyka się ukośnie w poprzek oka, od wewnątrz na zewnątrz. Zadaniem tych membran jest oczyszczenie, nawilżenie i ochrona powierzchni oczu.

Na ogół syczek filipiński jest pokryty ciemnobrązowymi piórami z ciemnymi smugami. Pióra tworzące „uszy” mają podobny wzór. Sowy te mają jasnoszarą szlarę otoczona ciemną linią, czyli ułożone w kształt talerza pióra wokół dzioba i oczu, które wspomagają słyszalność dźwięków. Wyróżniamy trzy podgatunki syczka filipińskiego, które różnią się cechami morfologicznymi. Najmniejsza odmiana, Otus megalotis nigrorum, ma czerwonobrązowe ubarwienie, nie posiada linii wokół szlary i nie ma piór na stopach. Średniej wielkości odmiana, Otus megalotis everetti, również nie ma linii wokół szlary i piór nad stopami, ale ma bardziej szarobrązowe ubarwienie. Wreszcie, Otus megalotis megalotis, jest największą ze wszystkich trzech odmian i również ma szarobrązowe ubarwienie, ale ma linię wokół szlary i pióra nad stopami. Inne różnice morfologiczne między podgatunkami można zaobserwować np. w długości ogona, skrzydeł czy dzioba.

Ciekawostka jest fakt, że wygląd sów zmienia się z wiekiem. Młode sówki mają puszyste, rudawe pióra, w okresie dorastania są czarne i szaro-białe i dopiero w wieku dorosłym uzyskują właściwe dla podgatunków ubarwienie, zwykle w odcieniach brązu.

Syczek filipiński prowadzi osiadły, nocny tryb życia a jego siedliskiem jest podszyt obszarów leśnych. Poszczególne trzy podgatunki syczka spotykane są na odrębnych wyspach Archipelagu Filipińskiego.

Syczek filipiński jest gatunkiem endemicznym dla Archipelagu Filipińskiego, występuje w trzech podgatunkach w różnych miejscach archipelagu. Otus megalotis megalotis występuje głównie na północnych wyspach, takich jak Luzon, Marinduque i Catanduanes. Otus megalotis everetti spotykany jest na wschodnich i południowych wyspach, w tym na Samar, Mindanao,Biliran, Leyte, i Basilan. Wreszcie Otus megalotis nigrorum jest endemiczny dla wyspy Negros.

Ograniczony zasięg podgatunków syczka filipińskiego wynika z faktu, że są to sowy osiadłe, nie migrujące, dlatego mają ograniczoną dystrybucję.

Zasięg występowania syczka filipińskiego geograficznie pokrywa się z Otus longicornis ale opisywana sowa jest większa i zwykle przebywa na niższych wysokościach

Syczki filipińskie to osiadłe sowy o ograniczonym zasięgu występowania. Fakt, że na różnych wyspach występują różne podgatunki, ogranicza konkurencję wewnątrzgatunkową i pozwala tym ptakom na korzystanie z wszystkich niezbędnych do przetrwania zasobów.

Syczek filipiński prowadzi nadrzewny tryb życia, występuje w gęstych lasach tropikalnych, lasach wtórnych i na obrzeżach lasów, najczęściej w strefie podszytu, między 300 a 1600 m, w niektórych miejscach do 2000 m n.p.m.(Konig i Weick 2008). Podobno sowa ta występuje również na obrzeżach terenów zabudowanych, a nawet na przedmieściach.

Sowy te polują z wysokiego stanowiska na półotwartych przestrzeniach. Wbrew powszechnym opiniom nie posiadają wybitnego zmysłu wzroku, tylko doskonały słuch, który pomaga im zlokalizować zdobycz, a ich dobrze rozwinięte drapieżne pazury i zakrzywiony dziób ułatwiają rozrywanie zdobyczy na kawałki, wystarczająco małe do połknięcia w całości.

Syczek filipiński żyje samotnie lub w monogamicznych parach. Ptaki te zakładają gniazda zwykle w dziuplach drzew, ale także wśród korzeni martwych drzew na ziemi. Rozmnażają się przez cały rok, samice składają od 1 do 2 jaj rocznie. Najczęściej tylko jedno pisklę przeżywa. Oboje rodzice opiekują się potomstwem. Dojrzałość płciową osiąga około 2 roku życia, ale długość ich życia jest nieznana.

Syczek filipiński, sowa o nocnym trybie życia, bardziej aktywnie wokalizuje w nocy. Wydaje gwiżdżące odgłosy „wiuuu”, wolno opadającą serię „kwok kwok kwok” i wysoki syk. Nie zauważono różnicy między wokalizacją samic, samców i osobników młodocianych.