Czy wiesz, że...

Piranie czerwone posiadają wysoce rozwinięty zmysł węchu oraz zdolność detekcji fal akustycznych w wodzie. Potrafią wyczuwać śladowe ilości krwi i feromonów stresowych ofiar, co czyni je skutecznymi drapieżnikami. Wbrew obiegowym opiniom, ataki na duże zwierzęta i ludzi należą do rzadkości i są najczęściej efektem stresu środowiskowego lub braku pokarmu.

Jak wygląda pirania czerwona?

Pygocentrus nattereri, potocznie nazywana piranią czerwoną, jest przedstawicielem rodziny piraniowatych (Serrasalmidae), rzędu kąsaczokształtnych (Characiformes). Gatunek ten cechuje się silnie bocznie spłaszczonym, głęboko osadzonym ciałem, osiągającym długość maksymalną do 50 cm, przy przeciętnej długości dorosłych osobników w granicach 25–30 cm. Masa ciała dochodzi do 3 kg. Ubarwienie grzbietu i boków ciała jest metalicznie szare lub oliwkowozielone, natomiast dolna część – okolice gardła, klatki piersiowej oraz brzucha – przybiera intensywnie czerwoną barwę.
Gatunek posiada silnie rozwinięty aparat szczękowy, uzbrojony w ostre, trójkątne zęby, osadzone w jednym rzędzie i zamykające się w mechanizmie nożycowym – przystosowanym do rozszarpywania pokarmu.

Długość życia 5–8 lat
Masa ciała do 3 kg
Długość ciała 25–30 cm
Liczba zębów około 60

Gdzie występuje pirania czerwona?

Pirania czerwona występuje naturalnie w dorzeczu Amazonki, Orinoko oraz w systemach rzecznych Paragwaju, Guaporé i São Francisco. Zasiedla głównie ciepłe wody strefy tropikalnej Ameryki Południowej, preferując środowiska stojące lub wolno płynące – rozlewiska, zatoki rzeczne, laguny oraz sezonowo zalewane lasy. Optymalna temperatura wody dla rozwoju i funkcjonowania osobników tego gatunku mieści się w zakresie 24–28°C.

Jak zachowuje się pirania czerwona?

P. nattereri jest gatunkiem stadnym, wykazującym zachowania społeczne. Tworzy grupy liczące od kilku do kilkudziesięciu osobników, co stanowi strategię antydrapieżniczą i ułatwia koordynację podczas żerowania. Zachowania agresywne w obrębie stada pojawiają się głównie w warunkach ograniczonych zasobów pokarmowych lub w czasie tarła. W sytuacjach niedoboru pokarmu może dochodzić do zachowań kanibalistycznych.

Czym żywi się pirania czerwona?

Pirania czerwona jest oportunistycznym wszystkożercą z wyraźnym ukierunkowaniem na mięsożerność (piscivoria). Jej dieta obejmuje głównie drobne ryby, bezkręgowce wodne (m.in. owady, larwy, skorupiaki), a także padlinę. W sezonach obfitości (np. pora deszczowa) odżywia się również materiałem roślinnym – owocami, nasionami i fragmentami roślin wodnych, co świadczy o plastyczności troficznej gatunku.

Zagrożenia i ochrona

Obecnie pirania czerwona nie jest uznawana za gatunek zagrożony wyginięciem – klasyfikowana jest jako „Least Concern” (niskie ryzyko wyginięcia) na Czerwonej Liście IUCN. Jednak w lokalnych populacjach mogą występować zagrożenia związane z zanieczyszczeniem wód, regulacją rzek, utratą siedlisk oraz nadmiernym odłowem – szczególnie do akwariów. W niektórych krajach (np. USA czy Australia) hodowla i import piranii czerwonej są ściśle kontrolowane lub wręcz zakazane, aby zapobiec jej przypadkowemu wypuszczeniu do środowisk, w których mogłaby zaszkodzić lokalnym ekosystemom.