Gwanako
Lama guanicoe
Status wg IUCN Red List
Czy wiesz, że....
Należy do rodziny wielbłądowatych.
Jak wygląda?
Długość ciała wynosi od 153 do 200 cm, wysokość w kłębie od 90 do 125 cm. Gwanako ma długą, płową sierść na grzbiecie i bokach, krótszą, jaśniejszą na brzuchu. Kończyny jej są smukłe, szyja długa, cienka, ogon bardzo krótki o długości ok. 24 cm, zaokrąglony i puszysty. Masa ciała wynosi od 80 do 120 kg.
Gdzie występuje?
Podobnie jak wikunia, występuje na rozległych przestrzeniach. Zwierzę to zamieszkuje zazwyczaj suche tereny, szczególnie w pobliżu zwrotnika na południe od równiny Gran Chaco gdzie przebywają na wysokości do 4 tys. m n.p.m.
Dawniej gwanako andyjskie występowało również na sawannach i półpustynnych terenach Patagonii i Ziemi Ognistej, obecnie prawie całkowicie zniknęło z tych obszarów, pojawiając się tylko lokalnie wysoko w Andach od południowego Peru do Ziemi Ognistej.
wysokość w kłębie
długość całkowita
ciąża
długość ogona
Jak zachowuje się gwanako?
Żyje w małych grupach (do 20 osobników) pod opieką samca, który szczególnie wytrwale zwalcza rywali. W okresie zimowym schodzą z gór w poszukiwaniu pożywienia. W sytuacjach zagrożenia ostrzegają siebie nawzajem wysokim, głośnym beczeniem, po czym ratują się ucieczką biegnąc z prędkością nawet 55 km na godzinę, często po stromym i kamienistym terenie.
Choć potrafi doskonale pływać, to woda nie jest jego ulubionym żywiołem. Część populacji przystosowała się do życia w skrajnie trudnych warunkach – np. na pustyni Atakama w północnym Chile, gdzie miejscami deszcz nie padał od 50 lat! Może tam przetrwać dzięki tzw. „oazom mgły” (lomos), czyli przemieszczającym się chmurom wilgoci, które zapewniają utrzymywanie się roślinności w tak surowych warunkach i dostarczają gwanako pokarm oraz wodę. Naturalnym jego wrogiem jest puma i lis andyjski. Poza ucieczką gwanako posiada jeszcze jedną broń przeciwko atakowi drapieżników – grubą skórę na szyi, która to część ciała jest najczęściej atakowaną.
Ruja występuje w sierpniu i wrześniu. Po 320-dniowej ciąży rodzi się jedno, dobrze rozwinięte młode, które już po 30 minutach chodzi za matką. Matka nie uwalnia młodego z błon płodowych i nie wylizuje go. Okres karmienia mlekiem trwa do 4 miesięcy, ale młode gwanako pozostaje w sąsiedztwie matki do jednego roku. Gwanako żyje około 20 lat.
Czym żywi się gwanako?
Rośliny trawiaste, krzewy i porosty.
Zagrożenia i ochrona gwanako
Tubylcy od dawna wykorzystywali gwanako głównie jako dostarczyciela wełny. Co kilka lat organizowano odłowy tych zwierząt i strzyżenie ich runa, a następnie wypuszczano je z powrotem, aby za 3-4 lata zabieg ten powtórzyć. Zwierzę to jest często spotykane w ogrodach zoologicznych, gdzie regularnie daje przychówki.
Zagrożeniami może być jednak działalność człowieka na terenach dziko żyjących gwanako tj. rozrastające się tereny pod wypas zwierząt hodowlanych, przełowienie i inne.
Jak ZOO Wrocław pomaga gwanako?
W zoo we Wrocławiu prowadzona jest hodowla i edukacja na temat tego gatunku.
