W ubiegłych latach przebudzenie naszych żółwi błotnych w Odrarium z zimowego snu obserwowaliśmy pod koniec marca, w kwietniu, a nawet w maju. W bieżącym roku zaobserwowaliśmy je już 26 lutego. I choć jest to zwiastun nadchodzącej wiosny, stanowi również przypomnienie o zmieniającym się klimacie i jego wpływie na nasze lokalne ekosystemy.
Przedwczesne wybudzenie żółwi błotnych jest efektem rekordowo wysokich temperatur, jakie odnotowaliśmy w styczniu i lutym. Według danych IMGW, tegoroczny luty ma szansę zostać zapisany w historii jako najcieplejszy w Polsce od czasu rozpoczęcia niemal trzystuletnich pomiarów.
Jak ocieplenie klimatu wpływa na żółwie błotne?
- Zmiany w siedliskach: Ocieplenie klimatu może prowadzić do zmian w ekosystemach wodnych i lądowych, które są domem dla żółwi błotnych. Zmniejszenie ilości i jakości wody w wyniku dłuższych okresów suszy, a także zmiany w roślinności mogą wpływać na dostępność pożywienia i schronienia dla tych gatunków.
- Wpływ na rozmnażanie: U żółwi płeć potomstwa często zależy od temperatury inkubacji jaj. Wzrost temperatury może zaburzać proporcje płci w populacjach żółwi, faworyzując jedną płeć nad drugą, co może mieć długoterminowe konsekwencje dla zdolności populacji do utrzymania się.
- Przesuwanie się zakresów występowania: W miarę jak klimat się ociepla, żółwie błotne mogą być zmuszone do przemieszczania się do chłodniejszych obszarów, aby znaleźć odpowiednie warunki do życia. Może to prowadzić do izolacji populacji, zmniejszenia różnorodności genetycznej i zwiększenia ryzyka wyginięcia lokalnych populacji.
- Zwiększone ryzyko chorób: Zmiany klimatyczne mogą również wpływać na rozprzestrzenianie się i nasilenie chorób dotykających żółwie błotne. Cieplejsze temperatury mogą sprzyjać rozwojowi patogenów i pasożytów, które wcześniej były ograniczone przez chłodniejsze warunki klimatyczne.
Żółw błotny jest jedynym rodzimym gatunkiem żółwia występującym w Polsce. W środowisku naturalnym może żyć nawet do 100 lat.
Mimo ochrony, żółwie błotne nadal są sklasyfikowane w „Polskiej czerwonej księdze zwierząt” jako gatunek bardzo wysokiego ryzyka, zagrożony wyginięciem.
Razem z naszą Fundacją ZOO Wrocław – DODO wspieramy program ochrony żółwia błotnego Chelonia prowadzony przez Polskie Towarzystwo Ochrony Przyrody „Salamandra”.
